ارزش تغذیه ای غذاهای ماهیان زینتی

خوراک ماهی های زینتی باید دارای ترکیبات مناسبی باشد تا رشد و ایمنی ماهی ها را فراهم کند. در صورتی که غذای ماهی ها مناسب نباشد آنها دچار مشکلات تغذیه ای می شوند که شامل کمبود مواد مغذی، تضعیف سیستم ایمنی ماهی ها و در نتیجه ضعیف شدن در برابر بیماری، اختلالات در رشد، تولید مثل و … می شوند. بنابراین دانستن نیازهای تغذیه ای ماهی ها و در پی آن استفاده از مواد غذایی مناسب می تواند از بروز چنین مشکلاتی در آنها جلوگیری کند. لازم به ذکر است که گونه های مختلف ماهیان دارای رژیم های غذایی متفاوتی هستند. در این مطلب به ارزش تغذیه ای اجزای مهم تشکیل دهنده ی خوراک ماهی ها می پردازیم. همانند شما ماهی ها هم برای داشتن زندگی سالم و طولانی مدت به ویتامین ها نیاز دارند. متاسفانه بسیاری از غذاهای ماهیان زینتی فاقد برچسبی هستند که در آن ویتامین های موجود در غذا نوشته شده باشد. با این وجود اگر ارزش تغذیه ای هر غذا بر روی بسته آن نوشته شده باشد آیا میدانید که ماهی های شما به چه نیاز دارند؟

پروتئین
نیاز به پروتئین بر اساس نوع ماهی ها متفاوت است. پروتئین به عنوان عنصر کلیدی مورد نیاز برای رشد و سلامت همه ماهیان مطرح است. ماهیان گیاه خوار به میزان ۱۵ تا ۳۰ درصد پروتئین در رژیم غذایی خود نیازمند می باشند درحالیکه ماهیان گوشت خوار حداقل به ۴۵ درصد پروتئین نیاز دارند. ماهیان جوان برای رشد بهتر و سلامت خود به مقدار ۵۰ درصد پروتئین در غذای خود نیاز دارند.

چربی
میزان چربی در غذای ماهیان زینتی باید کم باشد. میزان چربی موجود در غذای ماهیان گوشت خوار نباید از ۸ درصد بیشتر باشد. همچنین میزان چربی در غذای ماهیان گیاه خوار نیز نباید از ۳ درصد بیشتر باشد. چربی اضافه در غذا می تواند سبب آسیب کبد و به موجب آن ایجاد بیماری و مرگ زود هنگام گردد. ماهی ها به سختی چربی ها را هضم می کنند ، به خصوص چربی های موجود در گوشت گاو سخت تر هضم می شوند. استفاده از چربی های اشباع در غذا برای ماهی ها مضر است و نباید در تهیه غذا از این نوع چربی استفاده شود. چربی های غیر اشباع مانند چربی های موجود در میگوی آب شور اغلب قابل هضم می باشند و در هنگام آماده سازی ماهی برای تکثیر مفید هستند.

غذاهای ماهیان زینتی

کربوهیدرات ها
ماهی ها نیازمند میزان زیادی کربوهیدرات در رژیم غذایی خود نیستند. در واقع میزان زیاد آن می تواند از رشد مناسب ماهی جلوگیری کند. با این حال ماهی ها می توانند مقادیر قابل ملاحظه ای کربوهیدرات در غذا را بدون بروز عوارض جانبی تحمل نمایند. شاید خطرات ناشی از وجود مقادیر زیاد کربوهیدرات در رژیم غذایی به دلیل کاهش میزان دیگر مواد غذایی مهم مورد نیاز ماهی باشد، خصوصاً در ماهیان جوان که به مقادیر بالایی از پروتئین ها نیاز دارند. ماهیان بالغ به میزان ۴۰ درصد کربوهیدرات در غذا را می توانند بدون بروز عوارض جانبی تحمل نمایند. اغلب کربوهیدرات های موجود در غذای ماهی به شکل نشاسته جهت پایدار ماندن غذا و جلوگیری از فروپاشی سریع آن در آب استفاده می شود.

مواد معدنی
وجود مواد معدنی در غذا برای سلامت استخوان ها، دندان ها و فلس های ماهی دارای اهمیت است. عناصر کلیدی مورد نیاز ماهی ها کلسیم و فسفر هستند. ماهی ها همچنین به مقادیر اندک آهن ، ید ، منیزیم ، سدیم ، پتاسیم ، مس و روی هم نیاز دارند. کلسیم در آب های سخت و فسفر هم در گیاهان زنده یافت می شود. اگر آب های نرم و گیاهان مصنوعی در آکواریوم به کار گرفته شود استفاده از مکمل های غذایی حاوی مواد معدنی برای ماهیان دارای اهمیت است. غذاهایی با منشا استخوان و گوشت منبع خوبی جهت تامین کلسیم و فسفر هستند. مواد معدنی ماندگاری بالایی دارند و می توانند به مقادیر کافی در غذاهای پولکی خوب یافت شوند.

فیبر
اگرچه مقادیر اندک فیبر در غذا به هضم آن کمک می کند اما نباید مقدار آن در غذا خیلی زیاد باشد. ماهیان گوشت خوار نمی توانند فیبر را به خوبی هضم کنند به همین دلیل میزان فیبر در غذای این نوع ماهیان نباید از ۴ درصد بیشتر باشد. میزان فیبر در غذای ماهیان گیاه خوار باید در حدود ۵ تا ۱۰ درصد باشد.

ویتامین ها
برعکس مواد معدنی ویتامین ها در غذاهای آماده پایدار نیستند. پولکی ها در آغاز حاوی مقادیر کافی از ویتامین ها هستند اما نسبتاً سریع کیفیت خود را از دست می دهند. نگهداری غذا در فریزر می تواند مانگاری ویتامین ها را طولانی تر کند، اگر چه که بهترین راه خرید مواد غذایی مورد نیاز در طول یک یا دو ماه است. ویتامین های کلیدی مورد نیاز ماهی ها ویتامین های A ، D3، E ، K، B1 ، B2،B3 ، B5، B6 ، B12 ، C ، H ، M و inositol هستند.اکثر نگهدارندگان ماهی ها از نقش کلیدی ای که ویتامین ها در سلامت ماهی ها بر عهده دارند آگاه نیستند. فقدان ویتامین A می تواند موجب دفورمه شدن (بدشکلی) و رشد نامناسب در ماهی ها شود. هرگاه که ماهی ها تحت استرس باشند نیاز به ویتامین A در آنها افزایش می یابد. ویتامین های A و E از فاکتورهای کلیدی جهت نگهداری ماهی در شرایط مناسب برای تکثیر هستند. ویتامین K جهت لخته شدن خون حائز اهمیت است. ویتامین های B₁_،B₂و B₆ برای رشد طبیعی دارای اهمیت می باشند. ماهی ها برای هضم خوب غذا به مقادیر کافی ویتامین های B₃و C نیاز دارند. ویتامین C همچنین برای سلامت استخوان ها و دندان ها مورد نیاز است. ویتامین های B₅و M از فاکتورهای کلیدی برای سوخت و ساز (متابولیسم) به حساب می آیند. فقدان ویتامین H موجب کاهش تولید سلول های خونی شده و می تواند باعث ایجاد کم خونی گردد. تهیه غذا به مقادیر کم و تغییر رژیم غذایی به اطمینان از در دسترس بودن همه مواد غذایی مورد نیاز برای حفظ سلامت و عمر طولانی ماهی ها کمک می کنند.